ดูหนัง

1
เรื่องราวที่เกิดขึ้นรอบตัวย่อมมีเหตุ มีผล ไม่มีอะไรที่จะเกิดขึ้นลอยๆ แบบไร้คำอธิบาย การได้ตั้งคำถามว่าทำไมบุคคลที่หนึ่ง-สอง-สามทำไมถึงทำเช่นนั้น และค่อยๆ ลงมือสืบค้นหาคำตอบ จะวันนี้ จะวันหน้า ยังไงๆ ก็ควรทำให้ได้สักวัน

ว่ากันว่าถึงที่สุด คำอธิบายว่า 'ไม่มีเหตุผล' แท้จริงก็คือเหตุผลแบบหนึ่ง

'กิน ขี้ ปี้ นอน' มนุษย์ที่ใช้ชีวิตแบบโลกๆ คงมีหลักใหญ่ใจความไม่แตกต่างกันมากนัก ภาวะภายในก็ยังคงเดิมๆ ตั้งแต่อดีตหลายๆ ปี มาจนปัจจุบัน

อ่านหนังสือ ดูหนัง ฟังเพลง หรือสังเกตสังกาเรื่องราวรอบตัว

นั่งมองลุงดำ ป้าแดง ตาแม้น ยายปริก พี่กิ๊บซี่ น้องพอลล่า แล้วคิดใคร่ครวญว่าพวกเขาทำอะไรกัน เราน่าจะได้ต้นทุนมาทำความเข้าใจต่อว่าสิ่งที่อยู่ตรงหน้าเราคืออะไร

คงไม่สูญเปล่า หากเราให้เวลากับการทำความเข้าใจสิ่งต่างๆ ที่เกิดขึ้นรอบตัว

เพราะมันก็คือ การได้เข้าใจปัจจุบัน และอาจมีเศษเสี้ยวที่จะสามารถบรรเทาความมึนงงของอนาคตได้

2
เบื้องหลังหนังสักเรื่อง ก็คือ การพยายามทำความเข้าใจสิ่งต่างๆ รอบตัว ใช้ศาสตร์เฉพาะทางมากำกับ และปล่อยให้เนื้อสารค่อยๆ ไหลเข้าไปยังการรับรู้ของผู้ชม

หนังดีๆ สักเรื่องก็คงไม่ต่างอะไรกับ 'การทำความเข้าใจชีวิต' ของคนอื่น เพื่อนึกย้อนมาเข้าใจตนเอง
...
ผมเดินออกมาจากโรงหนังด้วยความรู้สึกว่าเวลากว่าชั่วโมงครึ่งคือการละเลียดเครื่องหมายคำถาม หนักเข้าเมื่อได้ยินคนด้านหน้าพูดว่า "หนังดีๆ มากเลยนะเธอ" ผมเริ่มมีคำถามกับสมาธิและช่องรับสัญญาณของตัวเองว่ายังใช้การอยู่ได้หรือเปล่า

"เราดูไม่เข้าใจเลย" ผมตอบกลับคนที่มาดูด้วยกันไปตรงๆ
"แล้วถ้าไม่ต้องคิดเลยล่ะ รู้สึกยังไงกับการดู" เธอถามกลับ
"เราคิดไม่ออกว่ารู้สึกยังไง" ผมอธิบายความรู้สึกด้วยความคิด

แล้วเธอก็เล่าสิ่งที่เธอได้จากหนังเรื่องนั้นให้ฟัง ผมใช้สมาธิที่มีอยู่น้อยนิดในขณะนั้นเชื่อมต่อเหตุและผลทีละสิ่ง แต่ก็ยังเดินไปยังป้ายรถเมล์ด้วยความรู้สึกมึนตึ้บอยู่ดี

3
'คุณอาจดูหนังของเขาไม่เข้าใจ' นิตยสารเล่มหนึ่งบอกถึงหนังที่ผมเพิ่งได้ดูมาไว้ประมาณนี้

ผมรู้สึกสบายใจขึ้นเล็กน้อย ว่าไม่ใช่เพียงคนเดียวที่ออกมาด้วยความมึนงง

ขออธิบายสั้นๆ ก่อนว่า ที่บอกว่าไม่เข้าใจ ผมเพียงไม่สามารถเชื่อมโยงความคิดของผู้อยู่เบื้องหลังให้กลายเป็นก้อนกลมๆ ว่าทั้งหมดที่ผมนั่งดูนั้น เขาต้องการจะบอกอะไร

แต่ภาพสวยๆ ที่เขาถ่ายออกมา อารมณ์ความรู้สึกของตัวละคร การตัดต่อที่แปลกออกไปจากหนังในโรงส่วนใหญ่ ฯลฯ ก็ยังทำหน้าที่ของมันได้ครบถ้วน เข้าขั้นหนังที่น่าสนใจเรื่องหนึ่ง

เพียงแต่ผมไม่เข้าใจมัน-เท่านั้น

4
พอรู้ว่าไม่ใช่คนเดียวที่ไม่เข้าใจ ทำให้ผมเหมือนจะเข้าใจอะไรมากขึ้น

หนึ่ง - แม้หนังทุกเรื่องล้วนมี 'ใจความ' ของสิ่งที่อยากบอกอยู่ทั้งสิ้น แต่ความน่าสนใจย่อมมาจากสิ่งอื่นๆ ได้ด้วยเช่นกัน

สอง - ไม่เข้าใจวันนี้ อาจเข้าใจได้ในวันพรุ่งนี้

สาม - ถ้ากำลังนั่งเบลอกับใจความของหนังตรงหน้า ลองรวบรวมสมาธิทั้งหมดที่มีดูสักตั้ง ถ้ายังไม่เข้าใจอีก เปลี่ยนมาดูภาพสวยๆ คนแสดงหน้าตาดีๆ แทนซะเลย

สี่ - ผมก็สามารถเข้าใจว่าตัวเองไม่เข้าใจมันก็ได้นี่หน่า

ห้า - ดูหนัง ย่อมมีอะไรมากกว่านั้น เพราะสาระของมันอาจรวมว่าเราดูกับใครเข้าไปด้วย